Justin Bariso
Daniel Goleman, 1995 yılında Duygusal Zeka kitabını yayınladığında, çok az kişi bu terimi duymuştu. Akademik çevrelerde, yeni bir kavramdı – iki psikolog, John D. Mayer ve Peter Salovey tarafından oluşturulmuş bir teoriydi; tıpkı insanların çok çeşitli entelektüel yeteneklere sahip olmaları gibi, aynı zamanda düşünce ve eylemlerini derinlemesine etkileyen geniş bir yelpazedeki duygusal becerilere de sahip olduklarını ortaya koydu.
Bugüne doğru hızlı ileri sardığımızda, duygusal zekaya yapılan referansları hemen hemen her yerde bulabilirsiniz, ve bunların çoğu olumludur: duygusal zeka sizi nasıl daha iyi bir lider, daha iyi bir çalışan veya daha iyi bir eş ya da ebeveyn yapabilir.
Çok sık görmediğiniz şey duygusal zekanın olumsuz yönlerine yapılan atıflardırr. Ancak “geleneksel” zeka gibi duygusal zekanın da doğal olarak erdemli olmadığını hatırlamak önemlidir. Bu bir araçtır.
Başka bir deyişle, duygusal zeka iyilik veya kötülük için kullanılabilir.
Bu duygusal zekanın karanlık yüzüdür: kişinin duygular ile ilgili bilgisini kendi çıkarına uygun hedeflere ulaşmak için stratejik olarak kullanmak. Parlak bir zekâya sahip bir insan, başarılı bir dedektif ya da bir suçlu beyni haline gelebileceği gibi, üstün bir duygusal yeteneğe sahip olan biri de, iki farklı yol arasında bir seçim yapabilir: insanları etkileme yeteneğini kullanarak yardım etmek ya da zarar vermek.
Bilim adamları son yıllarda bu karanlık tarafla daha fazla ilgilenmeye başladı. Örneğin:
-
2010 yılında, bir grup bilim insanı, belirli narsisistik özellikler (özünde yaygın bir görkemlilik kalıbı, kendine odaklanma ve kendine-(aşırı)önem verme) gösteren bireylerin, mizah ve çekici yüz ifadeleri kullanarak akranları üzerindeki ilk izlenimlerini daha iyi oluşturduklarını keşfetti. Yani: özünde kendilerine odaklı insanlar, en azından ilk başta, başkalarının desteğini kazanma konusunda daha yeteneklidirler.
-
2011’de yapılan bir çalışma, duygu yönetme bilgisi ile yüksek puan alan “Makyavelist” (kişisel kazanç için başkalarına yönlendirme eğilimi gösteren) kişilerin, işyerinden birini kamu önünde utandırmak gibi sapkın eylemlerde bulunma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermiştir.
-
2013 yılında yapılan bir araştırma, başkalarını kişisel kazanç için sömürme eğiliminde olanların, bu insanların duygularını, özellikle de olumsuz duygularını okumakta iyi olduklarını tespit etmiştir.
