İnsanların hayata, içinde yaşadıkları topluma güvenlerini kaybettikleri, belirsizlik ve kaos içinde yaşamaya zorlandıkları politik kriz zamanlarında duygusal zeka yetkinliklerine sahip olmak ve bunları öğrenmenin sağladığı desteği Venezuela vakası ile anlatan Sandra De Nobrega’nın örneği ilham verici.
Sandra De Nobrega
Ben güzel Venezuela’da pastoral bir sahil kenti olan Puerto Cabello’da doğdum. Ben, diğer pek çokları gibi, hızla gelişen ve modernleşen bir ülkede daha iyi bir gelecek inşa etmek için Avrupa’dan gelen Portekizli göçmenlerin kızıyım.
Venezuela sevgili ebeveynlerimi sıcaklık ve neşe içinde, çalışkan ve yerleştikleri vatanları ile bir olmak isteyen insanlarla refahı paylaşmaya istekli şekilde karşıladı. Ailem gelecek için özlem duyduğu şeylere kavuştu ve milyoner olmasak da hiçbir şeyden geri kalmadık.
Venezuela’daki insan ilişkileri çok yakındı ve arkadaşlarla buluşup birlikte bir oyun oynamak, film izlemek veya sadece hayatın tadını çıkarmak için bir bahane bulmak her zaman çok kolaydı.
Bugün, Venezuela’daki büyük çoğunluğun gerçekliği oldukça farklı. Gelecek vaat eden Venezuela’mız çöktü; bir zamanlar garanti olduğunuz düşündüğümüz şeyler artık değil. Temel gıda maddeleri bile yetersiz ve vatandaşlarımız çöplükte onları aramaya zorlanmakta ve hurdaların paylaşılması için sırayla çöpleri temizliyorlar.
Sokaklar neşesini yitirdi, yerini korku aldı ve güvensizlik sıçrayarak, yayılarak büyüdü. Politik sınıflarımızın yozlaşması büyük ölçeklere yayılmakta ve bilinçli veya bilinçsiz, eşitsizlik ve yabancılaşmaya neden olmakta. Sadece pasaport için ilgili kişilere ödeme yapacak kaynakları olan kişiler farklı bir kaderi, belki de ailemin yıllar önce Avrupa’dan ayrıldıklarında hayal ettileri gibi bir kaderi hayal edebilir durumdalar.
Venezüela’da kalmak için hala sebep bulabilen veya ayrılacak kaynaklara sahip olmayanlar, yalnızca suyun öngörülemeyen zamanlarda akmasını, kararsız elektrik ve internet hizmetini (eğer varsa) ve buna bağlı bir sistemi kabul ettiler. Bir suçlunun elinde (üniformalı veya değil) öldürülen bir sevdiğimizin haberini kesin bir normallikle karşılar olduk.
Peyzajımızın güzelliğine ve bol doğal kaynaklarına rağmen bugün bu durumda yaşıyoruz. Bildiğim ve yaşadığım gibi bu medeniyetin çöküşü, Duygusal Zeka konusundaki eğitimimin bu karanlık ve tehlikeli günlerde bana ve aileme nasıl yardım edebileceğini düşünmeme neden oldu.
Deneyimlerime göre Duygusal Zekâya sahip olmak, Venezüela’daki son kapanış sırasında zar zor hayatta kalmak ve cesurca yaşamak arasındaki farkı yarattı.
“Deneyimlerime göre Duygusal Zekâya sahip olmak, Venezüela’daki son kapanış sırasında zar zor hayatta kalmak ve cesurca yaşamak arasındaki farkı yarattı.”
Temel ihtiyaçlarımız tehlikede olduğunda Duygusal Zeka nasıl faydalı olabilir?
Duygusal Öz-Farkındalık
İlki duygularınızın farkında olmaktır. Benim durumumda, Daniel Goleman Duygusal Zeka Koçluğu Sertifikasına katılan biri olduğum için şanslıyım ve tereddüt etmeden her bir duygumu ve tetikleyicilerini tespit etmek için öğrendiğim tüm araçları kullandım.
Her sabah ve her gece birkaç dakika nefesimi sakinleştirmek için meditasyon yaptım. Gün boyunca, bilinçli olarak bedenimi dinlemek ve değişikliklerini duygularımla ilişkilendirmek üzere karar verdim. Bu bana duygularım yükselmeden önce müdahale etme fırsatı verdi. Kalp atışlarım hızlanıp göğsümde ve boğazımda belli bir düğüm hissettiğimde, o günlerde bana eşlik eden korku veya ıstırabın varlığının farkında oldum.
Vücudumdaki bu duyguların ve tepkilerin tetikleyicisini tanımlamak için çaba sarf ettim. Tetikleyicilerin, günü susuz, elektriksiz, pişmemiş yiyeceklerle ve temel ihtiyaçlara ulaşmak için sınırlı seçeneklerle karşılamak için planlarımı zihnimde gözden geçirirken uyarıldığını fark ettim. Bu süre zarfında göğsümdeki zonklamaya, düşüncelerimin karmaşası eşlik etti; bu da acı ve korku yarattı. Tetiğimin farkında olmak, günümü planlarken tepkilerim üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmamı sağladı.
Duygusal Denge
Daniel Goleman’ın Duygusal Zeka (EI) modelinin temeli olan duygusal öz-farkındalığı kullandığımda, duygularımın yönetimi ile ilgili becerilerden yararlandım. Duygusal denge, duygularımı ve onlara tepkilerimi kontrol etmeme yardımcı oldu. Bu benim için özellikle faydalıydı, çünkü çok fazla baskıya rağmen kendi duygusal dengemi koruyabildim ve aileme de yardımcı oldum. Bu zor günlerde kendimizi gözlemlemenin ve kendimizi dik tutabilmek için kaçınılmaz olumsuz duyguları tahmin etmenin önemini onlarla da paylaşmıştım. Duygusal denge, acı, korku veya öfkenin ilk belirtilerinde duraklayıp bir soru, gülümseme, sakinlik anı, bir konuşma ve dua ile müdahale edebileceğimiz anlamına geliyordu.
Adapte Olabilirlik
Adapte olmak, günlük mücadelemize uyum sağlamamı ve ailemi ayakta tutmamı sağladı. Bu beceri olmadan, bu günlük zorluklarla başa çıkacak iç kaynaklara sahip olduğumu fark edemezdim.
Koşulların geçici olarak farklı olduğunu hatırlamaya çalışıyor ve genel durumun etkisini en aza indirmenin yollarını arıyordum. Bu, topuklu ayakkabılarımı ve yönetici şapkamı çıkarmamı ve su toplamamı, kömür veya odun aramamı, ev işlerini yeniden düzenlememi ve önemli faaliyetleri yeniden planlamamı sağladı.
Niyetim sonsuza dek elektriksiz kalmaya uyum sağlamak değildi. Adapte olmak mevcut düzene itaat değildir; bu beceri, duruma göre ayarlama yapmamı sağladı ve ondan öğrenme olanağını uyandırdı.
Olumlu Görünüm
Daha az stresli anlarda, olumlu görünümden faydalandım. Özellikle, gerekli gördüğümde tekrar ettiğim bir görselleştirme mikro tekniği kullandım. Bilinçli şekilde, içinde olmak istediğim duruma odaklandım; hayal ettim, ona renk ve his verdim. Beynimin bunun hayali ya da gerçek olup olmadığını bilemeyeceğini biliyordum. Bu odaklanma duygusu bana kızlarımla konuşmak, mum ışığında bir masa oyunu oynamak ve okumaya başladığım kitapları toplamak için daha fazla zaman verdi.
Başarı Odağı
Ayrıca şimdiki hedeflerime bağlı kalmak için bir plan hazırladım. Örneğin, EI Koçluk Sertifikasına ilişkin öğrenme taahhüdümün devam etmesini sağlamak için telefonumu şarj etmek ve telefon servisinin olduğu anlarda, öğrenme ekibimi durumumla ilgili güncellemek, toplantıları planlamak ve durumun tekrarlanması veya uzaması durumunda alternatifleri tahmin etmek için bir yol buldum.
Şanslı olduğumu ve ayrıcalıklı bir durumda olduğumu biliyorum. Ben sertifikalarıma odaklanırken diğerleri tıbbi bakım bulmak veya ailelerini doyurmak ve susuz kalmamakk için bu becerilerden yararlandı.
Empati
Duygusal Zekanın bu temel yetkinlikleri arasında, beni en çok rahatlatan ve bana başkalarına yardım etme fırsatı vereni empati oldu.
Kesintisiz, yargısız ve cevaplarını beklemeden dinleyerek, kızlarımın ne düşündüklerini ve hissettiklerini daha iyi anlayabildim. Empati, zor durumun ortasında bağlı kalmam ve şefkatli olmamı sağladı.
Temel kaynaklar için rekabete rağmen, çoğumuz evlerinde gıda, su, bazı cihazları şarj etmek için bir jeneratör ve gazlı ocağı olanların mutfağını paylaştı. Ayrıca olumsuz tepkilerin genellikle kişisel olmadığını da anladık; genel duruma tepki gösteriliyordu. Kriz durumundaki bu anlayış, diğerinin ayakkabıları içinde yürümekten ve şefkatli olmak için tolerans göstermekten doğar. Tecrübelerime göre bunların hiçbiri empati olmadan mümkün değildir.
“Duygusal denge, acı, korku ya da öfkenin ilk belirtilerinde duraklayabildiğimiz ve bir soru, gülümseme, sakinlik anı, bir konuşma ve dua ile müdahale edebileceğimiz anlamına geliyordu.”
Duygusal Zeka Uygulama Yetkinlikleri
İşte bu Duygusal Zeka yetkinliklerini, bizim Venezuela’da yaşamaya devam ettiğimiz gibi bir durumda nasıl somut eylemlere dönüştürebileceğiniz ile ilgili ipuçları:
-
Duygularınız hakkında farkındalık geliştirin. Korku, öfke, mutluluk, sevgi ya da başka bir duygu hissettiğinizde, onu anlayın. Sonra bir an durun ve kendinize nasıl hissettiğinizi, nerede hissettiğinizi ve bedeninizde nasıl tezahür ettiğini sorun. Duygularınızı tanımak, Duygusal Zekanın güçlü bir temeli için çok önemlidir.
-
Meditasyon veya sizi sakinleştiren bir aktivite yapmak için ideal olarak günün başında bir mola verin. Meditasyonda yeniyseniz, en az on derin ve yavaş nefes almayı deneyin.
-
Her bir duyguya nasıl tepki verdiğinizin ve tetikleyicinizin ne olduğunun farkında olun. Örneğin, günün belirsizliklerini düşünürseniz ve nefes almanızın hızlanmaya başladığını fark ederseniz, durun; bir tetikleyici buldunuz. Bu tetiği bir sonraki tespitinizde nasıl tepki vereceğinize hazırlanın.
-
Güçlü bir duygu algıladığınızda, hemen tepki vermeyin. Durmaya zaman ayırarak, duygularınıza verilen tepkinin, amigdalanızdan – ki genellikle otomatik ve irrasyoneldir – değil, duygusal reaksiyonları geçersiz kılabilen beyninizin neokorteksinden olabilmesini sağlarsınız.
-
Yeni koşullara uyum sağlayın. Bu size bir plan geliştirmek için gereken sakinliği sağlayacaktır. Kendinizi planınızı gerçekleştirirken görselleştirin; beyniniz, gerçekleşen ile hayal gücünüzün ürettiği arasında ayrım yapmaz, bundan faydalanın.
-
Yeni rutinler eklerken, kendinize nezaketle davranın, riskleri hesaplamayı ve yeni rutine uyum sağlamak için kendinize zaman tanımayı unutmayın.
-
Bu durumun sizing yaşamınızı tanımlamadığını unutmayın – bunu bir mantraya dönüştürün ve duruma gereğinden fazla güç vermeyin.
-
Hoşgörü ve şefkat alıştırması yapın. Duygusal Zeka bilgisine sahipseniz, bunu diğerleri ile ilişkinizi hizmetine sunun ve yalnızca Duygusal Zekanın bize verebileceği uyumla etkileşimlerinize öncülük edin.